Wat is het?
Pétanque is de meest gespeelde vorm van jeu de boules. Je gooit metalen boules zo dicht mogelijk bij het houten doelballetje (de but of cochonnet). Je speelt 1-tegen-1 (3 boules per speler), 2-tegen-2 (3 boules per speler) of 3-tegen-3 (2 boules per speler). Er wordt doorgaans tot 13 punten gespeeld.
Korte geschiedenis
Pétanque ontstond in Zuid-Frankrijk rond 1907–1910. Het werd bedacht als een eenvoudigere variant van jeu provençal: geen aanloop meer, maar met beide voeten vast in een cirkel. Vandaar ook de naam “pétanque”, wat “voeten vast” betekent. Inmiddels is het wereldwijd een van de meest populaire buitenspelen.
Materiaal & afmetingen
Boules: metalen ballen met een diameter tussen ca. 70 en 80 mm en een gewicht van 650–800 gram.
Doelballetje (jack/but): hout of kunststof, ongeveer 30 mm groot.
Worp-cirkel: een getekende cirkel of een kunststof ring met een diameter van zo’n 35–50 cm.
Speelveld: kan bijna overal; officieel minimaal 15×4 meter.
Spelverloop in het kort
Een team werpt het doelballetje (jack) uit op een afstand van 6–10 meter.
Spelers gooien om de beurt hun boule zo dicht mogelijk bij de jack.
Het team dat niet het dichtst bij ligt, blijft spelen tot ze dichter komen of hun boules op zijn.
Na alle worpen worden de punten geteld: elke boule die dichter ligt dan de beste boule van de tegenstander is een punt waard.
Er wordt gespeeld tot 13 punten.
Tactiek & rollen
Pointeur: probeert zijn boule zo dicht mogelijk bij de jack te leggen.
Tireur: schiet de boule van de tegenstander weg om voordeel te behalen.
Strategie: hangt af van de ondergrond, de score en de rolverdeling binnen het team.
Regels & etiquette
Beide voeten moeten binnen de cirkel blijven totdat de boule de grond raakt.
Je hebt maximaal één minuut per worp.
Het spel vraagt sportiviteit en eerlijk tellen.
In Nederland
In Nederland wordt vrijwel uitsluitend pétanque gespeeld. Het is een toegankelijke sport die je buiten op een plein kunt spelen, maar ook bij clubs en steeds vaker in moderne indoor varianten.